17 mei 2017

SKaGeN : Uw rijk kome (Kapel Merksplas Kolonie - 16.05.2017)
















Theatergezelschap SKaGeN heeft me in het verleden al vaak weten te prikkelen en te vermaken. Maar zelfs de besten maken al eens een uitschuiver. En helaas dienden we vanavond getuige te zijn van een uitschuiver van formaat, in die mate zelfs dat ik zonder schroom gewag durf te maken van één van de zwakste producties die ik de laatste jaren heb mogen aanschouwen. De premisse bood nochtans voldoende mogelijkheden : sluit twee mannen op in een kamer, laat hen discussiëren over diverse onderwerpen vanuit een (anti)religieus perspectief en laat de rol van één van die mannen vertolken door de geweldige rasacteur Valentijn Dhaenens. Dan kan er toch weinig mis gaan, zou je denken ?


De twee protagonisten treden aan in een hotelkamer-achtige setting, schraal bemeubeld met een sofa een een tafel met stoelen. Via een aan het plafond gemonteerde spiegel wordt het publiek een blik gegund op een tweede kamer, die dienst doet als sanitaire ruimte en als keuken. De instructies aan de twee mannen worden gegeven door een computer-stem (vertolkt door Clara Van den Broek, die dienst doet als een soort nieuwe, alwetende en zich razendsnel ontwikkelende God-op-de-achtergrond-computer). En dan beginnen de clichés zich op te stapelen : de ene man (vertolkt door Mathijs Scheepers) is een obese kardinaal met boertige eetgewoontes die zich hitsig laat maken door de verleidelijke vrouwelijke computer-stem (in die mate dat hij bronstig de sofa bestijgt). Hij tapt graag wijn uit een kraantje dat uit de muur komt, maar hij moet wegens zijn obesitas rare bewegingen maken om bij het laag geplaatste kraantje te geraken. De eerste keer dat deze 'grap' gemaakt werd, vond ik het vrij platvloers. Helaas werd deze mislukte poging tot humor nog meerdere malen herhaald ...

En ook man nummer 2 is geheel en al opgetrokken uit clichés, wat zelfs door Dhaenens niet recht-geacteerd kan worden : het is een atheïstische procureur des konings, een intellectueel van links allooi (compleet met ringbaard) die worstelt met een knoert van een voorspelbaar geheim (o verrassing der verrassingen : het is een verdoken homoseksueel met pedofiele neigingen).


De computer reikt aan de twee mannen verschillende onderwerpen aan waarover ze dan met elkaar in discussie moeten treden. En deze onderwerpen zijn volledig in 'sync' met de twee cliché-mannetjes. Alsof er geen andere onderwerpen zijn waarover een naar seks verlangende kardinaal/bourgondiër en een atheïstische homo/pedo-intellectueel met elkaar in de clinch kunnen gaan, gaat het over... : abortus, homoseksualiteit en islam. Geeuw. Ondertussen 'pingt' in de keuken constant de microgolfoven en wordt de ene na de andere maaltijd op tafel gebracht. En elke maaltijd biedt dan weer de gelegenheid voor nieuwe platte humor : de kardinaal die zijn mond veelvuldig afveegt aan het tafelkleed, de procureur die een mannetje boetseert uit puree (waarbij een worstje het voorwerp uitmaakt van een zwakke penis-grap), spaghetti die in het rond vliegt, een ei dat in een glas wijn belandt en aldus wordt opgegeten, een tafelpoot die tijdens een schermutseling afbreekt ... Af en toe verdwijnt de procureur naar de keuken waar hij tracht een steeds groter wordende bloedvlek in het tapijt weg te schrobben (de symboliek daarvan ontsnapte me). Dat bood telkens aan de kardinaal de kans om opnieuw in gesprek te komen met de vrouwelijke computerstem (het leek aldus - op het gênante af - op een goedkope rip off van de film "Her" met de kardinaal als Joaquin Phoenix en de computer-stem als Scarlett Johansson).


De twee mannen worden in hun gekwetter af en toe onderbroken door een mannelijke achtergrond-stem, die zogezegd vanop straat staat te roepen naar de hotelkamer. Deze anonieme persoon gooit op een gegeven moment een steen door het raam en schreeuwt dan allerlei verwensingen naar het hoofd van de procureur. Het blijkt om één van de 'slachtoffers' van de procureur te gaan. In compleet onnodig grafische bewoordingen (in een amechtige poging om het stuk toch nog wat gravitas te geven) omschrijft dit slachtoffer pijnlijk gedetailleerd het seksueel misbruik waaraan de procureur zich ooit bij hem schuldig maakte. En na deze pijnlijke scheldtirade 'pingt' de microgolfoven opnieuw en trekt de volgende boertige maaltijd zich op gang alsof er niks gebeurd is.

Na deze aaneenschakeling van voorspelbaarheid en boertigheid was het des te pijnlijker om vast te stellen dat zelfs de discussies over de aangereikte topics (toch de kern van het stuk) nergens naartoe leidden en noch aan de twee protagonisten noch aan het publiek enige catharsis of nieuwe inzichten boden. En ook de vrouwelijke computer-godheid wist weinig meer aan te dragen dan een handvol holle zinnen om de frustraties van de kardinaal nog wat op te poken. Conclusie : leuke premisse die qua uitwerking echter deed denken aan inspiratie-loos haastwerk en die in elkaar zakte als een mislukte soufflé. Het zou van zelfkennis en ironie getuigd hebben indien daadwerkelijk een soufflé één van de maaltijden van de avond was geweest. Ik bleef alvast - al die maaltijden ten spijt - serieus op mijn honger zitten. Een avondje cinema met "Her" en "La grande bouffe" lijkt het aangewezen medicijn.

Geen opmerkingen: