Tokyo Drifter

Regie : Seijun Suzuki (1966)

De jonge gangster Tetsu (bijgenaamd 'de onsterfelijke') heeft trouw gezworen aan zijn yakuza-baas Kurata. Ook wanneer deze laatste de misdaad de rug toekeert, blijft Tetsu hem trouw. Maar Otsuka, hoofd van een andere yakuza-bende, heeft andere plannen en dreigt Kurata mee te sleuren in een nieuwe bende-oorlog. Er vallen verschillende doden. Om zijn baas te vrijwaren van verdenking, neemt Tetsu de verantwoordelijkheid op zich en gaat hij op de vlucht. Maar zijn verleden (en de trawanten van Otsuka) blijven hem achtervolgen. Het feit dat Otsuka een oogje heeft laten vallen op de mooie zangeres Chiharu, het liefje van Testu, maakt het allemaal nog wat complexer ...

Voor filmfreaks is deze film de prelude op dat andere meesterwerk van regisseur Suzuki (Branded to kill uit 1967, een film die van grote invloed was op regisseurs zoals David Lynch en Quinten Tarantino). Maar ook in Tokyo Drifter is er zeer veel filmisch plezier te beleven. De prent is een pure yakuza-film, gedraaid in een periode toen het geromantiseerde beeld, dat in films van de jaren '80 van de yakuza werd opgehangen, nog geen gemeengoed was geworden (dankzij o.a. Takeshi Kitano).

Het Tetsu-personage doet meermaals denken aan de kleine gangster die door Jean-Paul Belmondo wordt geportretteerd in A bout de souffle (Jean-Luc Goddard, 1960). Ook de springerige en chaotische verhaaltrant roept regelmatig vergelijkingen op met deze nouvelle vague-klassieker. Ook de geest van de spaghetti-westerns van Sergio Leone is nooit veraf : in het heetst van de strijd fluit Tetsu regelmatig een cool deuntje (hij zingt zelfs af ten toe een soort melige theme-song !) en met zijn flair van onoverwinnelijkheid roept hij regelmatig het beeld op van het 'the man with no name'-personage van Clint Eastwood.

Alsof deze elementen nog niet genoeg zijn, is er nog de verbluffende art direction. Vóór de openingscredits krijgen we een scene te zien waarbij Tetsu - in grauwe zwart/wit-tinten - in elkaar geslagen wordt door de bende van Otsuka. Maar na de credits trekt de film zich op gang in felle pastelkleuren en kitscherige decors. Het hoofdkwartier van yakuza Otsuka is gevestigd in een hippe jazzclub vol velle kleuren en wild dansende mensen. En de club waar het mooie zangeresje Chiharu optreedt, is zo mogelijk nog krankzinniger qua design. Testu knokt zich - hondstrouw als een samoeraï, gekleed in een gifgroen pak en onsterfelijk als een phoenix - doorheen alle ellende. Manga in the flesh, enkele decennia voordat manga populair werd.

Iedereen die een beetje thuis is in de filmgeschiedenis zal Tokyo Drifter naar waarde weten te schatten. Suzuki maakte in de jaren '60 enkele zeer opmerkelijke films voor de Nikkatsu-studio maar werd na Branded to kill ontslagen omdat zijn films zogezegd te onbegrijpelijk waren. Het jammerlijke lot van een visionaire cineast. Het feit dat "his best films resemble a masochistic cartoon" (een quote van de Japanse criticus Tadao Sato), mag echter als een compliment opgevat worden.