15 augustus 2007

This sporting life

Regie : Lindsay Anderson (1963)

Het Noorden van Engeland in het begin van de jaren '60. Frank Machin is een impulsieve bruut, vastbesloten om het te maken in het plaatselijke rugby-team van de rijke handelaar Weaver. Hij huurt een kamer bij de arme weduwe Margaret Hammond, wiens echtgenoot enkele jaren eerder in duistere omstandigheden omkwam in de fabriek van Weaver. Machin knokt zich letterlijk in het rugby-team en krijgt van Weaver een contract aangeboden. Vanaf dan lijkt het Machin voor de wind te gaan. Het geld begint binnen te stromen en Machin wordt een graaggeziene gast in cafés en op feestjes. Maar emotioneel staat Machin nergens : zijn pogingen om Margaret het hof te maken, draaien op niets uit en bovendien beseft hij gaandeweg dat hij zijn populariteit enkel heeft verworven omdat hij "a big ape on a football-field" is. Het komt tot een harde confrontatie tussen Machin en Margaret ...

De hele sfeer van deze uiterst krachtige film baadt in depressie. In harde zwart/wit-tinten wordt het verhaal ongepolijst en ruw verteld, zonder melige soundtrack of tranerige dialogen. Op de achtergrond van het rugby-stadion staan grote koeltorens. Het rugby-veld is een hoop modder. De kroegen zijn glamour-loos en rokerig. Al even troosteloos zijn de hoofdpersonages : Frank Machin (een schitterende rol van een jonge Richard Harris) zit gevangen in een emotioneel neerwaartse spiraal en ziet geen andere uitweg dan agressie om er zich uit te knokken. Margaret Hammond is gekraakt na de dood van haar man en is niet meer in staat om een relatie aan te gaan. Fabrieksbaas Weaver is een onderkoelde manipulator van de arbeidersklasse, die Machin enkel maar gebruikt voor zijn eigen voordeel. Zo ook de vrouw van Weaver, die Machin als niet meer beschouwt dan een potentieel seksspeeltje.

Anderson vertelt het verhaal niet rechtlijnig, maar maakt gebruikt van knap gemonteerde flashbacks. De montage (vooral tijdens de rugby-duels) is inventief en vlekkeloos. De zeer spaarzaam gebruikte soundtrack van Roberto Gerhard is uitermate functioneel en voedt de sfeer van vereenzaming en vervreemding.

Hoewel de nadruk in deze film eerder ligt op het individu (met thema's als persoonlijke vervreemding en het onvermogen tot uiten van oprechte emoties) dan op de sociale achteruitstelling van de arbeidersklasse, kan deze film toch nog onder de zogenaamde "kitchen sink"-drama's gerangschikt worden : rauwe, sociaal-realistische films die zich focussen op de arbeidersklasse en bij uitstek een Brits genre.

Laten we er geen woorden om winden : This sporting life is een ongezouten meesterwerk, hard en deprimerend tot het zeer bittere einde, een schitterende exponent uit het hoogtepunt van het gritty kitchen sink-genre dat eind jaren '50 tot begin jaren '60 de Britse New Wave-cinema op de filmkaart plaatste. Helaas luidde This sporting life meteen ook het einde in van de Britse sociaal-geïnspireerde new wave wegens een zwaar tegenvallende box office. Voor de liefhebbers van vergelijkbare films zoals The loneliness of the long distance runner of Billy Liar is deze film absoluut onmisbaar.

Geen opmerkingen: