Liesa Van der Aa : Weighing of the Heart (Warande - 21.05.2016)

De Vlaamse actrice en muzikante Liesa Van der Aa verraste in 2012 vriend en vijand met een uitstekend onthaald debuut-album ("Troops"). Maar wat ze in 2014 klaarspeelde, was al helemaal een straf exploot : een drie-delig concept-album en begeleidende muziekvoorstelling, gebaseerd op een oud Egyptisch dodenritueel ("Weighing Of The Heart - WOTH").

In het oude Egypte bestond het geloof dat een overledene eerst voor een soort van tribunaal diende te verschijnen vooraleer naar de andere zijde te mogen overgaan. Deze rechtbank werd voorgezeten door Osiris, bijgestaan door 42 andere godheden/rechters. Het hart van de overledene werd op een weegschaal afgewogen tegenover het principe van waarheid en gerechtigheid (gesymboliseerd door een veer). Werd het hart te licht of te zwaar bevonden (wegens begane zonden of karakteriële gebreken), dan werd de overledene de toegang tot het afterlife ontzegd. Eén en ander werd allemaal genoteerd door griffier Thoth, de god van de wijsheid, soms als een ibis en soms als een baviaan afgebeeld.

Hoewel zelf ongelovig, werd Van der Aa naar eigen zeggen aangetrokken door dit bombastische ritueel en door de gewoonte van oude religies om alle aspecten van het mens-zijn op te delen in allerlei godheden en rituelen.

Net zoals voor haar debuut-album trok Van der Aa voor dit nieuwe project opnieuw naar de Berlijnse andereBaustelle Tonstudio van Boris Wilsdorf, vaste sound engineer en producer van Einstürzende Neubauten.

Elk van de drie delen in deze triptiek worden in de multidisciplinaire voorstelling ingeleid door Thoth (geprojecteerde video-boodschappen, vertolkt door de bekende acteur Johan Leysen, wiens diepe rimpels nog extra hard door make up in de verf worden gezet). Het zijn vaag-poëtische zijlijn-beschouwingen van de wijze griffier, die alle begrip heeft voor de gebreken van de overledenen die hun hart in de weegschaal leggen. En elk van de drie delen worden ook ingeleid en afgerond door de beschouwingen en het oordeel van de 43-koppige rechtbank (tijdens de voorstelling vertolkt door een koor dat achter het transparante projectie-scherm als een quasi anoniem tribunaal wikt en weegt).

Elk van de drie delen wordt gekenmerkt door een compleet verschillende muzikale invulling. Voor Van der Aa is dit een soort van eerbetuiging aan de muziekgeschiedenis. De muzikale geschiedenis is immers zo divers en complex, dat Van der Aa wel degelijk beseft dat ze in haar voorstelling niet meer kan doen dan enkele genres "aan te raken" zonder tot de kern ervan te kunnen komen. Maar de verschillende mogelijke uitkomsten van het dodenritueel (het hart weegt te licht, te zwaar of is in balans) bieden de mogelijkheid om - zowel tekstueel als muzikaal - diverse paden te bewandelen, waarbij ze uit de muziekgeschiedenis datgene kan plukken wat het beste bij het gevoel van het desbetreffende hoofdstuk past.

In het eerste (en meest indrukwekkende) deel gaat Van der Aa aan de slag met electronica. Dit eerste deel neemt ze solo voor haar rekening, met enkele elektronisch gemanipuleerde violen en een loop station. In het tweede en derde deel wordt ze begeleid door een vrij 'traditionele' groep muzikanten, die in het tweede deel barok-elementen aanbrengen en in het derde deel meer de pop van de seventies opzoeken.

Als je weet dat Van der Aa voor de opnames van het album een beroep deed op 80 (!) muzikanten en voor de visuele aspecten van de voorstelling op de diensten van videokunstenaar Frederik Jassogne (Hangaar) en van de gerenommeerde regisseur Guy Cassiers, dan besef je dat ze dit project met een tomeloze ambitie heeft aangevat. En die tomeloze ambitie vertaalde zich naar het podium. Verre van een hapklare brok, maar een uitmuntende voorstelling voor de hongerige kijker/luisteraar.

Het enige wat aan deze uitstekende performance op de grens van muziek / theater / rock-opera ontbrak, was een libretto (of een projectie van de songteksten). Dat had zeker nog een extra diepte en dimensie kunnen toevoegen.