22 december 2005

Drie dagen > drie films

Andrej Tarkovski : Solaris

Tarkovski draaide deze film in 1972 en baseerde zich op de gelijknamige roman van Stanislav Lem. Het is een psychologische science fiction-film geworden met een lengte van maar liefst 165 minuten. Kris Kelvin is een psycholoog/astronaut en wordt naar een ruimtestation gezonden dat rond de planeet Solaris zweeft om het Solaris-project stop te zetten. Hij treft het enorme ruimtestation in erbarmelijke toestand aan, nog slechts bevolkt door twee wetenschappers. De enorme oceaan op Solaris blijkt een soort bewustzijn te bevatten, die een invloed uitoefent op de mensen in het ruimtestation. Deze invloed manifesteert zich in het feit dat mensen, die opduiken in de fantasiewereld van de stationbewoners, zich materialiseren. Zo krijgt Kelvin het 'bezoek' van zijn reeds lang overleden echtgenote. Eénmaal als je je genesteld hebt in het gezapige tempo van deze film, is het genieten geblazen. Hoewel Tarkovski dit steeds heeft ontkend, wordt deze prent algemeen beschouwd als zijn antwoord op Kubrick's '2001 : a space oddysey' uit 1968. De vergelijking is snel gemaakt : de monoliet in de Kubrickfilm is de oceaan in Solaris. En in beide films zul je tevergeefs zoeken naar pasklare antwoorden.


Peter Jackson : King Kong

Dé blockbuster van eind 2005 is deze remake die Jackson - met een quasi blanco cheque - mocht draaien van de Cooper/Schoedack-klassieker uit 1933. Hoeveel dollars van het megabudget naar promotie gegaan zijn, is me niet bekend. Het verhaal is genoegzaam bekend. Jackson amuseert zich duidelijk als een kind in een speelgoedwinkel (blijkbaar was het draaien van een remake van King Kong reeds sedert lang zijn grote droom). Het resultaat is een drie uur durend ritje in een special effects-rollercoaster. Er zitten knappe scènes in (het gevecht van Kong met het trio t-rexen, de eindsequentie op het Empire State Building, het gevecht met de vieze insecten, ...) maar helaas zit de plot vol gaten. In het origineel (de helft korter dan deze remake) storen die plotflaws heel wat minder en ben je geneigd om veel meer door de vingers te kijken. Het ware veel beter geweest indien Jackson de film met een uurtje had ingekort en de nodeloze subplots overboord had gegooid, want net door die subplots blijf je achteraf met meer vragen zitten dan bij het origineel. Maar ja, waar had hij dan met al dat geld naartoe gemoeten ? Wat ik de film wel moet meegeven : hij is met veel zwier en flair gemaakt, en de production design is schitterend (zo werd voor de computerimitatie van New York een beroep gedaan op de originele bouwschetsen uit de jaren '30).


Kaneto Shindô : hadaka no shima (the naked island)

Een groter contrast met de twee vorige films is bijna niet denkbaar. Na de complexe psychologie van Solaris en het bombardement aan special effects in King Kong, is deze film zowat de soberste film die ik ooit gezien heb. Shindô (geboren in 1912 en tot voor kort nog steeds actief als regisseur !!) draaide deze prent in 1960. Beeld je in : een film in zwart/wit die 95 minuten duurt, waarin de camera bijna altijd statisch is, waarbij slechts vier personen de hoofdrollen spelen, en waarbij geen enkel woord gesproken wordt ! Het verhaal : een man, zijn vrouw en hun twee zoontjes wonen op een bergachtig eiland en trachten er te overleven door er gewassen te kweken. Om die gewassen water te geven, moeten man en vrouw dagelijks met de roeiboot naar het vasteland om water te halen, om vervolgens die zware gracht langs steile paadjes naar de akker te vervoeren. Een loodzwaar bestaan, dat enkel maar kan volgehouden worden door zich met het verstand op nul over te geven aan routine. Het proces van waterdragen wordt talloze malen getoond, wat de monotonie nog meer beklemtoont. Maar dan slaat het noodlot toe : het jongste zoontje wordt ziek. Terwijl de vader in allerijl naar het vasteland roeit om een dokter te halen, sterft zijn zoontje. Na de sobere begrafenis van hun zoontje op het eiland, vluchten de ouders opnieuw in hun oude routine om dit verdriet de baas te kunnen. Een schitterende fabel over de onvermijdelijke sleur van het bestaan, over het vinden van geluk in kleine dingen en over de eeuwige cyclus van leven en dood. Naar westerse normen is deze film bijna ondraaglijk intens en sober.

1 opmerking:

Anoniem zei

Jammer dat ik Solaris niet ben kunnen gaan meezien, het stond maandag in mijn agenda maar daar is het bij gebleven...