Tool - Mastodon (Brabanthal - 08.11.2006)

Tijdens hun passage op Pukkelpop eerder deze zomer speelde Mastodon al enkele nummers van het nieuwe Blood Mountain-album, maar toen was het publiek nog niet met de nieuwe songs vertrouwd. Ik had me ter voorbereiding van dit concert enkele dagen verdiept in het nieuwe album, dat uitblinkt in technische hoogstandjes en ultra-complexe songs maar dat daardoor iets minder toegankelijk is dan voorganger Leviathan.

Toen de eerste noten werden gespeeld, grepen vele toeschouwers in afschuw naar hun oren : de krankzinnig slechte geluidsmixage zorgde voor een onbegrijpelijk slecht geluid. De basdrums werden dusdanig naar voren gemixt, dat je trommelvliezen bijna uit je oren trilden. Naarmate het concert vorderde, beterde één en ander ietwat maar het geluid bleef over de hele lijn rampzalig. Mastodon kreeg hierdoor geen eerlijke kans en alle technische finesses gingen compleet verloren. Voor een simpele beukgroep van het derde knoopsgat is een fijn afgesteld geluid misschien van minder belang, maar voor Mastodon is deze factor cruciaal. Doodjammer, want door dit getaffel van ongekend allooi werd het concert prematuur de nek omgewrongen. Rond de PA-mixtafel was het geluid blijkbaar wel redelijk OK, maar daar waren wij - redelijk dicht bij het podium, ergens halfweg tussen podium en mixtafel - vet mee.

Het eerste half uur werden uitsluitend nummers van het nieuwe album gespeeld. Afgesloten werd met drie nummers uit Leviathan (met als slotnummer Hearts alive, misschien wel mijn favoriete Leviathan-nummer). Het 'hitje' Blood and thunder bleef ditmaal in de kast. Mastodon vocht drie kwartier lang tegen de bierkaai.



Toch wel zeer opmerkelijk dat vanaf de eerste seconde het geluid bij Tool wel fantastisch goed zat. Werd Mastodon bewust weggemixt of lag het gewoon aan het feit dat Tool een zeer uitgebreide soundcheck achter de rug had ? Feit was dat beide bands in compleet verschillende omstandigheden hun ding hebben gedaan.

Tijdens de show werd op vier schermen het nodige artwork geprojecteerd. Indrukwekkend grafisch materiaal waar blijkbaar vooral gitarist Adam Jones een groot aandeel in heeft. Animatie met kronkelende lichamen en pychedelica. Tijdens de show werd ook een immens grote banner op de achtergrond ontvouwd, met daarop in licht gewijzigde vorm één van de afbeeldingen die ook in het mooie boekje bij het nieuwe 10,000 days-album te bewonderen valt. De sobere maar efficiënte lichtshow werd spaarzaam toegepast en de lasereffecten werden pas op het einde van het concert uit de kast gehaald. Zanger Maynard James Keenan liep in de kijker met zijn masker (een soort gasmasker waarin zijn microfoon verwerkt zat) en kronkelde voortdurend op de achtergrond voor 'zijn' videoscherm, als een soort vleesgeworden verlengstuk van de computeranimatie.

De muziek dan ? De kracht van Tool schuilt erin dat ze een compleet eigen sound ontwikkeld hebben. Je herkent een nummer onmiddellijk als een Tool-nummer. Een donkere en industriële sound die de wetten van het beperkte industrial-genre ver overstijgt. Klinische epiek, gedreven door ijzeren basloops.

Zoals gezegd zat het geluid onmiddellijk goed. Stinkfist (uit Ænema) is natuurlijk een prachtige opener en grijpt je al meteen bij je nekvel. Uiteraard werd de nodige aandacht besteed aan de nieuwe plaat (met nummers zoals The Pot, Vicarious, Jambi, Lost Keys en Rosetta Stoned), maar misschien niet zoveel als je zou verwachten bij een tournee die dient om een nieuwe plaat te promoten.

Maar het oeuvre van Tool is natuurlijk ondertussen rijk genoeg zodat de vier heren het zich gemakkelijk kunnen permiteren om vooral ouder werk te brengen. Uit Lateralus hoorden we naast de titeltrack ook nog Schism. Naast het eerder genoemde Stinkfist hoorden we uit Ænema ook nog de titeltrack en Forty Six & 2. Voorafgaand aan de bisronde werd uit het oudere Undertow-album nog Sober geplukt, voor mij dé song van de avond. F*ck, wat een ongelooflijk sterk nummer blijft dat toch.

Het behoeft weinig betoog dat het optreden van Tool een knaller was. Vier zeer getalenteerde musici die een betonnen geluidsmuur oprichtten, met kwalitatief hoogstaande songs als rotsvaste fundamenten. Zanger Maynard is een enigmatische figuur die weinig van zeg was (enkel op het einde van het optreden besloot hij met 'Thank You for coming. We will see you the day after tomorrow in Brussels, and next summer, after the sex change has taken effect'). Nog opvallend : na het einde van de reguliere set (en voor de obligate encores) verlieten de bandleden het podium niet, maar gingen ze rustig zitten, droogden hun zweet af, nuttigden een drankje, praatten wat met elkaar (Maynard nog altijd mét gasmasker). Een zeer originele manier om het publiek op te zwepen voor de indrukwekkende bisronde.

Als ik dan toch de nitpicker moet uithangen en advocaat van de duivel speel, zou ik kunnen zeggen dat het geheel misschien iets te koel en te klinisch was, en dat het optreden nog sterker geweest zou zijn indien de songs strakker in elkaar hadden overgegaan. Maar dat is detailkritiek, want Tool neemt een volstrekt unieke plaats in in het hardere muzikale landschap.


De hele setlist :

Stinkfist
The Pot
Forty Six & 2
Jambi
Schism
Lost Keys
Rosetta Stoned
Sober
------
Lateralus
Vicarious
Ænema