We feed the world

Regie : Erwin Wagenhofer (2005)

Na de nogal hevige discussie die op het cahier-forum ontstond over de consumptie van vlees, leek het me interessant om deze ontnuchterende documentaire van Oostenrijkse makelijk te bekijken.

Wagenhofer bekijkt de voedselproductie op een onbevangen manier in een aantal hoofdstukjes door verschillende mensen aan het woord te laten. Tussendoor zorgt Jean Ziegler (speciale VN-rapporteur over het recht op voedsel en vooraanstaand auteur over globalisering) voor een aantal onthutsende feiten.

Ik zet een aantal vaststellingen op een rijtje : de hoeveelheid brood die dagelijks wordt weggegooid in Wenen, is voldoende om de tweede grootste stad van Oostenrijk te voeden. Ondanks het feit dat er voldoende voedsel wordt geproduceerd om 12 miljard mensen te voeden, sterven er toch dagelijks (!) +/- 100.000 mensen van honger. Doordat de EU-subsidies massaproductie in de hand werken, kun je op een groetenmarkt in Senegal Europese tomaten aankopen voor 1/3° van de prijs van lokale producten. Hierdoor hebben Senegalese boeren geen andere keus dan voor een hongerloon en in miserabele omstandigheden te werken in de Zuid-Spaanse groetenserres, in dienst van het systeem dat hen de nek heeft omgedraaid. In Brazilië is sedert 1975 een gebied van het regenwoud gesneuveld, even groot als de gezamenlijke oppervlakte van Frankrijk en Portugal, met als enig doel het kweken van soja, bestemd voor de export naar Europa. En dit terwijl die grond eigenlijk niet geschikt is het voor het kweken van soja en terwijl in het noord-oosten van Brazilië miljoenen mensen ondervoed zijn. Het beleid van de EU is erop gericht om de visvangst te industrialiseren en te concentreren op enkele grote visvangers. Dit beleid heeft als resultaat dat de ambachtelijke visser het hoofd niet meer boven water kan houden, dat de kwaliteit van de gevangen vis zeer pover is, en dat het visbestand in gevaar komt. De miljarden subsidies van de EU worden o.a. gespendeerd aan genetisch gemanipuleerd zaad, waardoor de kwaliteit van de geoogste groenten vermindert en waardoor kleinschalige landbouw (zoals die nog in bijv. Roemenië wordt bedreven) geen toekomst meer heeft. De winstmarge op kippenvlees is zo klein geworden, dat er enkel nog maar winst kan gemaakt worden door enorme hoeveelheden te produceren, waardoor de winstmarge nog kleiner wordt, waardoor er nóg meer moet geproduceerd worden, waardoor ... De lijst gaat verder en verder.

Het moge duidelijk zijn dat dit geen prettige documentaire is. Je voelt je als kijker enorm machteloos bij het aanschouwen van al dit onrecht. En wanneer op het einde van de documentaire de zaakvoerder van Nestlé (de grootste voedselproducent ter wereld en één vn de grootste bedrijven op de planeet) aan het woord gelaten wordt en hij trots is op zijn verwezenlijkingen en miljardenomzet, word je nóg cynischer. Er zitten veel schrijnende beelden in deze documentaire, maar het meest ontstellende beeld is toch dat van een paar Senegalese mannen die in kartonnen hutjes wonen naast een immense groentenserre in Zuid-Spanje, gedwongen om een slavenbestaan te leiden onder het juk van de EU-kolos.

Om het met de woorden van Ziegler te zeggen : "Elk kind dat van honger sterft, wordt vermoord." Privatiseringsprogramma's van de Wereldbank en het Internationaal Muntfonds hebben enkel een averechts effect. Zo krijgt het Poverty Reduction Strategy Program wel een heel wrange bijsmaak ...

Website 'We feed the world'
Trailer