All my sons (Warande - 17.04.2007)

De nieuwste voorstelling van theatergezelschap De Roovers is een bewerking geworden van een toneelstuk van de gevierde toneelschrijver Arthur Miller (1915-2005) vooral bekend van zijn huwelijk met Marilyn Monroe (en het script van The Misfits dat hij voor haar schreef) en van zijn Pulitzer-winnende toneelstuk Death of a salesman. Met deze beknopte introductie doe ik de man natuurlijk zwaar onrecht aan, want hij is samen met Tennessee Williams één van de belangrijkste na-oorlogse toneelauteurs van de USA.

Het stuk All my sons dateert uit de begindagen van de carrière van Miller (1947) en werd toendertijd op de planken geregisseerd door niemand minder dan Elia Kazan.

Enkele jaren na WO II. De rijke industrieel Joe Keller geniet in zijn tuin van zijn rijkdom, samen met zijn vrouw Kate en zijn zoon Chris. Maar er hangen donkere wolken boven het gezin. Tijdens de oorlog is hun tweede zoon Larry spoorloos verdwenen en hij is nu al drie jaar vermist. Iedereen neemt aan dat hij gestorven is, maar moeder Kate weigert te geloven dat haar zoon is omgekomen. Bovendien had het bedrijf van Keller tijdens de oorlog een aantal gebrekkige vliegtuigonderdelen geleverd aan het Amerikaanse leger, waardoor verscheidene piloten om het leven kwamen. Niet de kop van Keller rolde hiervoor, maar wel de kop van diens vroegere zakenpartner die nu nog steeds wegkwijnt in de gevangenis. Deze oude wonden worden opengereten wanneer Chris op het punt staat om te trouwen met Anny, de vroegere vriendin van zijn dood gewaande broer en tevens dochter van zijn vroegere zakenpartner. Alle afrekeningen worden definitief vereffend wanneer de harde waarheid omtrent de dood van Larry aan het licht komt ...

All my sons is een bikkelhard stuk over hebzucht, materialisme en over hoe ethische waarden hierdoor op de helling worden gezet. De Roovers laten de tekst het werk doen en kozen voor een zeer sobere setting : slechts enkele stoelen staan verspreid over de bühne, terwijl de achterwand bestaat uit een grote oppervlakte, ingedeeld in een aantal glazen panelen (die tijdens het begin van de voorstelling met witte verf worden bekleed door één van de buren van Joe Keller). Op deze wand worden in de loop van de voorstelling zeer subtiel een aantal achtergronden geprojecteerd (van bloeiende bloemen tot kale bomen).

Maar het decor speelt slechts een onderhuidse rol, terwijl van de acteurs en actrices het uiterste wordt gevergd. Peter Gorissen speelt een glansrol als Joe Keller. Ook de andere acteurs en actrices trokken zich behoorlijk uit de slag, hoewel de prestaties van de actrices die Kate en Anny vertolkten soms ietwat houterig overkwamen. Ook het stuk zelf kwam wat aarzelend op gang, maar éénmaal je de microbe van het sterke verhaal en de sterke tekst te pakken had, was de lengte van het stuk (ruim 2 uren) geen enkel bezwaar meer.

Enkele jaren geleden zag ik een Roovers-bewerking van een scenario van Dennis Potter (Blue remembered hills). Tijdens vorig theaterseizoen zag ik een Roovers-bewerking van het klassieke stuk Alcestis (zie ook hier), en het smaakte telkens naar meer. Dat is na deze voorstelling zeker niet veranderd.