The Mother

Regie : Roger Michell (2003)

Toots en May, een echtpaar op leeftijd, besluiten om hun twee kinderen, beiden woonachtig in het hectische Londen, op te zoeken. Zoon Bobby is een welstellende en koele zakenman. Diens vriend Darren is een rebelse klusjesman die werken uitvoert in het grote huis van Bobby. Dochter Helen is een would-be schrijfster en lerares. Ze is aan de labiele kant en zoekt haar heil in een relatie met klusjesman Darren.

Tijdens hun bezoek overlijdt Toots plots. May heeft het moeilijk met het verlies van haar man en is nog niet klaar om terug naar huis te keren en definitief de oude dag aan te vatten. Ze besluit derhalve om nog wat meer tijd bij haar kinderen door te brengen, maar deze hebben weinig tijd voor haar. En zo zoekt ze toenadering tot de wilde knutselaar Darren. Ondanks hun immens leeftijdsverschil komt het tot een seksuele relatie, waarbij de oude May 'het' doet met de minnaar van haar eigen dochter. May bloeit open en ervaart gevoelens die ze nooit eerder ervoer, maar op deze wijze ondermijnt ze het beetje samenhang dat er nog is met haar twee kinderen. En uiteraard komt de waarheid onvermijdelijk aan het licht ...

Het thema van de film is uiteraard veel rijker dan "mijn moeder neukt met mijn vriend". Dat soort tranerige rommel laat ik aan Dr. Phil en Jerry Springer over. Neen, in deze film - waarbij je je als kijker dikwijls zeer ongemakkelijk voelt - wordt op een zeer sobere (bijna Dogma-achtige) wijze een rijk spectrum aan emoties getoond binnen de kring van een ongewoon gezin. Niemand in deze relatie-cirkel is echt aangenaam : moeder May was blijkbaar een slechte en ongeïnteresseerde moeder voor haar kinderen en misbruikt de minnaar van haar dochter als rouwproces en als tweede jeugd / dochter Helen is een labiele ziel die - in plaats van zelf eens initiatief te nemen - al haar mislukkingen wijt aan de afstandelijke opvoeding en het gebrek aan aanmoediging die ze in haar jeugd kreeg / zoon Bobby is een koele kikker die niet meer in staat is om zijn emoties te uiten en die zijn moeder liever kwijt dan rijk is / minnaar Darren is een aan drugs verslaafd warhoofd die zich emotioneel niet kan binden, die de oude May ziet als een uitvlucht uit financiële problemen maar die het kotsbeu is dat er nooit emotioneel in hem geïnvesteerd wordt.

En zo krijg je een complexe combinatie van zowel het pijnlijke thema uit Ozu's klassieker Tokyo Story (kinderen hebben het te druk om nog interesse te hebben voor hun ouders) als het taboe-thema van seksuele ontvoogding van de oudere generatie. De acteerprestaties zijn uitmuntend. Anne Reid zet een verbluffende May neer en heeft dikwijls aan een zucht of een blik genoeg om gestalte te geven aan haar personage. En ook Daniel 'James Bond' Craig is uitstekend als de vrijgevochten Darren. De sobere soundtrack (voornamelijk cool-jazz) maakt het geheel af. Voor fans van het luchtigere werk van Michell (in het bijzonder de kaskraker Notting Hill) zal deze film een nauwelijks te verteren baksteen zijn. Maar voor fans van scenarist Hanif Kureishi (ook scenarist van de vroege Stephen Frears-films Sammy and Rosy get laid en My beautifull laundrette en van het keiharde Intimacy) is het weer smullen geblazen.

Slechts één minpunt : de film besluit met een lang trackingshot doorheen het huis van Bobby, met de camera als gezichtspunt van May die zeer koeltjes uitgewuifd wordt door haar gezinsleden. Een te virtuoze stijloefening die niet past bij de sobere en afstandelijke sfeer van de rest van de film.