The whisperers

Regie : Bryan Forbes (1967)

Maggie Ross is een oude dame die alleen woont in een aftands appartement. Haar man - een dronken schooier - heeft ze al jaren niet meer gezien. Haar zoon is een kleine crimineel die zijn moeder enkel maar gebruikt om zijn buit in haar appartement te verstoppen. Maggie leeft van de openbare onderstand en is lichtjes dementerend. Ze hoort stemmen in haar hoofd en leeft in een fantasiewereld : ze is er heilig van overtuigd dat ze van zeer rijke komaf is en dat haar ooit nog een grote erfenis te beurt zal vallen. Wanneer ze op een dag een grote som geld vindt (een overvalsbuit van haar zoon), denkt ze dan ook dat dit haar langverwachte erfenis is. Ze praat echter haar mond voorbij, wordt dronken gevoerd en overvallen door een vrouw met slechte bedoelingen en wordt in een steeg achtergelaten. Maggie moet lange tijd doorbrengen in een instelling om hiervan te herstellen. De sociale dienst meent dat zowel Maggie als haar man er het beste bij zouden varen indien ze opnieuw zouden samenwonen om hun oude dag met elkaar door te brengen. Maar de man van Maggie hervalt al snel in slechte gewoontes en knapt werkjes op voor de lokale gangster. Hij slaat opnieuw op de vlucht en Maggie is gedoemd om haar dagen opnieuw in eenzaamheid te slijten, enkel begeleid door de stemmen in haar hoofd ...

Forbes schetst een zeer deprimerend beeld van eenzaamheid en van sociale achteruitstelling van de oudere generatie. Gefilmd in compromisloos harde zwart/wit-beelden en met troosteloze sociale appartementen als decor, is deze film één van de hardere kitchen sink-drama's.

Oudere mensen worden dikwijls zeer karikaturaal afgebeeld in de wereld van de cinema. Ofwel zijn het gezellige opa's en oma's zonder financiële zorgen, ofwel zijn hun gebreken of beperkte kennis van de moderne wereld een gemakkelijke aanleiding tot goedkope humor. Zelden echter zie je de harde realiteit van vele ouden van dagen : de eenzaamheid, de krappe financiën, de dementie, de afkalvende familiebanden, ... Het zijn thema's die in The whisperers centraal staan. De scène waarin een bijeenkomst van een aantal bejaarden in een zaal van het Leger des Heils gefilmd wordt, is van een akelige realiteit en kon net zo goed in elke Vlaamse parochiezaal geschoten geweest zijn.

Het is zeker geen film naar ieders smaak en hij zal ook nooit een groot publiek vinden (daarvoor is de film té deprimerend), maar er is minstens één reden om deze film toch een kans te geven : de acteerprestatie van Edith Evans. Zij draagt de film op zeer autoritaire wijze en werd ervoor beloond met een oscarnominatie. Ze mocht deze helaas niet in ontvangst nemen want Hollywood-icoon Katharine Hepburn ging ermee lopen voor haar rol in Guess who's coming to dinner.