Sabotage

Regie : Alfred Hitchcock (1936)

Karl Verloc is de uitbater van een buurtcinema in Londen. Hij woont er samen met zijn vrouw en diens jonge broertje Stevie. Maar achter de schermen werkt hij in opdracht van buitenlandse mogendheden om middels sabotage terreur te zaaien. Zo zorgt hij voor een massale electriciteitspanne. Wanneer dit echter niet het gewenste effect oplevert, dringen zijn opdrachtgevers aan op een meer drastische actie : een bomaanslag op Piccadily Circus. De politie vermoedt echter één en ander. Geheim agent Ted Spencer houdt een oogje in het zeil, vermomd als hulpje in een nabijgelegen winkel. Omdat hij weet dat de politie hem op de hielen zit, stuurt Verloc de onschuldige Stevie erop uit met het bompakket. Dit loopt tragisch af : de bom ontploft op een volle bus en Stevie komt om. Mevrouw Verloc is ontroostbaar en wanneer ze de waarheid verneemt achter de dood van haar jonge broertje, is een fatale confrontatie met haar man/terrorist onvermijdelijk. Kan agent Spencer tijdig ingrijpen ... ?

Deze bewerking van een novelle van Joseph Conrad is een wat minder bekende film uit de Britse periode van Hitchcock, maar zonder twijfel één van de betere films van de 'Meester van de Suspense'. Met de sabotage aan de electriciteitsvoorziening van Londen, begint de film al geweldig. Het geeft aan Hitch de kans om te spelen met licht en donker en de supersnelle dialoog verhoogt de spanning ("Sand ! Sabotage ! Wrecking ! Deliberate ! What's at the back of it ? Who did it ?"). Vanaf minuut één is het publiek in de ban van de geheimzinnige saboteur.

Ook een ander aspect van de film is zeer opvallend : Hitchcock doet alle moeite om het Stevie-personage zo geliefd mogelijk te maken. Net wanneer je de jonge knul graag ziet, laat Hitch hem opdraven in een reeks zeer spannende scènes die de suspense tot de hoogte drijven. Als kijker verwacht je dat Stevie net op de tijd de dans zal ontspringen, maar niets is minder waar : de onschuldige jongen wordt tot stukken geblazen. Een verwrongen cinemablik is het enige dat zijn aanwezigheid op de ontplofte bus verraadt. Zelfs naar huidige filmconventies is dit een zeer aangrijpende scène. Zo aangrijpend zelfs dat het toenmalige publiek er zeer veel moeite mee had. Hitchcock verklaarde later in een interview met Truffaut dat hij spijt had van deze scène wegens de zeer negatieve reacties erop van het grote publiek. Wat er ook van weze, de tocht van de jonge Stevie doorheen Londen op weg naar zijn gruwelijke lot, is één van de beste suspense-stukken uit de carrière van Hitchcock.

De film bulkt van de geweldige scènes. Wanneer Verloc in de aquariumafdeling van de zoo een afspraak heeft met zijn geheimzinnige opdrachtgever en de opdracht krijgt om een bomaanslag uit te voeren, wordt Verloc delirisch : een vistank verandert plots in een drukke Londense straat, verwoest door een explosie. Een ander hoogtepunt : mevrouw Verloc heeft net de dood van haar broertje vernomen en zit in de cinema van haar man te kijken naar de Walt Disney-cartoon 'Who killed Cock Robin ?'. Het geeft plots een zeer wrange draai aan de vrolijke cartoon.

Een zeer genietbare Hitchcock-film dus en zonder twijfel één van zijn beste voordat hij - enkele films en enkele jaren later - in 1940 naar Hollywood zou verkassen onder contract van David O. Selznick.

De eerste 50 minuten van de film (tot nét voor de fatale ontploffing) kun je hieronder bekijken. Zeker de moeite waard !