ICP Orchestra (Singer - 01.05.2009)

Het Instant Composer's Pool Orchestra werd eind jaren '60 - in de geest van de experimentele Fluxus-beweging - opgericht door pianist Misha Mengelberg, drummer Han Bennink en freejazz-componist Willem Breuker. In de huidige vorm bestaat het gezelschap uit een tiental muzikanten, waaronder o.a. Bennink en Mengelberg zelf.

Zoals de naam van de band al suggereert, maakt improvisatie een belangrijk deel uit van de muziek, hoewel ook enkele uiterst strak gecomponeerde en experimentele freejazz-stukken deel uitmaken van de setlist. Vooral vóór de pauze werd de set door enkele van dit soort composities gedomineerd, waardoor het geheel een zeer zwaar te verteren hap werd. Gelukkig veranderde het concert van toon ná de pauze. Een minder bekend stuk van de grote Duke Ellington werd onder handen genomen (gevolgd door een eindeloze uitleg van Mengelberg waarom hij de blues-outro van Ellington weggelaten had) en enkele stukken werden ter plekke gecomponeerd door afwisselend de altijd goedlachse trombonist Wolter Wierbos of door klarinettist Michael Moore. Hoogtepunt vormde een zeer energiek nummer dat enkel door Bennink, de van een zeer expressief gelaat voorziene cellist Tristan Honsinger en door trompettist Thomas Heberer werd gespeeld, uiteraard onder goedkeurend geknik van Mengelberg zelve.

Die Mengelberg is trouwens nogal een figuur. Een oude man wiens kale knikker opvallend spits door een groezelige kruin komt piepen en uitgedost als een Parijse schooier, zit hij gedurende het ganse concert wat te suffen achter zijn piano. Wanneer het zijn beurt is om een paar toetsen aan te slaan, moet hij daartoe aangemaand worden middels een door de violiste of cellist toegefluisterd "Mischa ! Mischa !", waarna de man wakker lijkt te schieten en nauwelijks hoorbaar een riedeltje speelt. Gelukkig zaten we op de eerste rij en konden we ook zijn intrigerend gefluister aanhoren. Zo viel ik binnen in De Singer tijdens zijn langgerekte aankondiging van het openingsnummer ("Waar bleef je nou ?") en kon ik ook zijn hilarische uitleg over de mislukte Ellington-blues aanhoren. Een uitleg die trouwens ook bij zijn collega's enkele reacties ontlokte : lacherig verweten ze hun bandleider lid te zijn geweest van de zogenaamde 'Haagse School', wat Mengelberg dan weer inspireerde om een boompje op te zetten over ritmisch gefluit in muziek.

Een vrolijke bende dus die er - naarmate het concert vorderde - steeds meer schik in begon te hebben, een effect dat ook afstraalde op het talrijke publiek dat dit unieke concert wel kon smaken. Dat als uitsmijter nog een hilarisch duet geserveerd werd door de veteranen/heersers Mengelberg en Bennink (die zittend vooraan op het podium een drumsolo gaf zonder drums), was een leuke kers op de improv-taart.