Rosas : "The Song" (Warande - 30.09.2009)

Omtrent deze nieuwste productie van Anne Teresa De Keersmaeker valt op de website van Rosas te lezen : "‘The Song' spreekt over een wereld die zich steeds sneller, in wervelend tempo, voorbijloopt. Een wereld waarin de versnelling zodanig toeneemt, dat stilstand imminent wordt. Centraal in deze wervelwind van verandering staat, nog steeds, het lichaam. Als klankbord in een chaotisch transformerende werkelijkheid. In 'The Song' staan 10 dansers - negen mannen en één vrouw - opgesteld in een kaal speelvlak. De scène gestript tot op haar naakte basiselementen. Tot op de elementaire onderdelen van het theater: licht, geluid, beweging. Het speelveld dat Anne Teresa De Keersmaeker uitzet, samen met kunstenaars Ann Veronica Janssens en Michel François, is een woestijn. Het barre land dat ondanks zichzelf telkens weer het leven geeft aan nieuwe mogelijkheden: een speels huppelende solo, waarin het lichaam zijn eigen gewichtloosheid opzoekt. Een groepschoreografie als een zwerm vogels in volle vlucht, de steeds verschuivende patronen tegelijkertijd een proeve van mathematische precisie en van menselijke inventiviteit."

De omschrijving zegt het al : naakt minimalisme voert de boventoon. Een gestripte bühne met daarop een groot wit dansoppervlak. Erboven een zilverglitterend doek. Meestal hard en wit licht. Van muziek of achtergrondgeluid is (bijna) geen sprake. Wanneer de performance begint, baden zelfs de bezoekerszitjes nog enige tijd in het licht. Enkel het geschuifel van de dansers en hun ademhaling is hoorbaar. Het lijkt wel alsof het witte dansplatform op één of andere wijze lichtjes versterkt is, zó hoorbaar zijn de danspassen en het gehijg.

De negen mannelijke dansers lopen veelal in grote cirkelvormige bewegingen op het podium, als de eerder aangehaalde zwerm vogels. Een leuk spel van volgzaamheid en leiderschap. Gaandeweg meer solo's en duo's, waarbij de enige vrouw in het gezelschap (Céline Bernard) dienst doet als geluidsecho. Met verschillende materialen (een tapdansschoen, krimpfolie, water op de vloer, een schurend jasje) begeleidt/leidt ze de dansers. Aanvankelijk is dit een uitstekend gevonden gimmick die een mooi uitgepuurde interactie opvoert tussen beweging en geluid maar gaandeweg heb je het als toeschouwer wel gezien en de vele variaties op hetzelfde thema leveren weinig nieuwe ervaringen op.

En in dat bedje is deze voorstelling een beetje ziek. In mij schuilt een autistisch trekje en dat trekje juicht structuur/orde/herhaling/minimalisme jubelend toe. Het moet echter gezegd dat deze voorstelling - ondanks de uiterst sobere aankleding en thematische herhalingen - op mij zelden een beklijvende indruk maakte en even samenhangend was als een handvol klam zand. Gedurende twee uren kijken naar negen dansers die zonder enige muzikale achtergrond niet altijd even geïnspireerde choreografieën brengen, is veel gevraagd.

Diezelfde autist in mij betreurde ook de enkele muzikale interventies die er wel waren. Liever had ik het minimalisme volledig absoluut gezien. Gekozen werd voor enkele nummers uit de door mij aanbeden dubbele witte plaat van The Beatles. Stukken uit Blackbird, Rocky Raccoon, While my guitar gently weeps en I will werden live gebracht en Helter Skelter werd - tot en met het afsluitende "I've got blisters on my fingers" - luid uit de boxen geknald. Het klonk eerder als heiligschennis dan als een relevant eresaluut. Toen het zilveren doek uiteindelijk traag viel en het einde van de voorstelling in zicht leek maar daarentegen nog een langgerekt slotoffensief inluidde, was een zucht van teleurstelling in het publiek bijna hoorbaar.

Om nu te zeggen dat de ganse voorstelling een teleurstelling was, is overdreven. Het minimalisme in deze voorstelling trok me aan en sommige groepschoreografieën kon ik zeker smaken, maar onder mijn huid kruipen deed deze voorstelling nooit. Daarvoor deed het geheel te kunstmatig en te weinig gefocust aan. De Keersmaeker heeft ooit al veel betere dingen laten zien.