12 mei 2012

Zefiro Torna : O monde aveugle ! (Begijnhofkerk Turnhout - 11.05.2012)

In 2010 verscheen op Home Records het album "O, Monde Aveugle !" van het Vlaams ensemble voor oude muziek Zefiro Torna. Het concept : de mens en zijn vrees voor de apocalyps.

Of om het gezelschap te citeren : "In onze tijd eindigen veel tijdcycli. Het jaar 2012 wordt volgens de kalender van de Maya, de Bijbel en de alchemisten als het jaar van de Apocalyps en de tijd van de profetieën beschouwd. 'O, monde aveugle!' toont de mens in zijn blinde angst voor het onbekende, verkerend in gewetensnood. Het beest in de mens en zijn destructieve aard komen aan de oppervlakte en het onbehaaglijk komische en obscene viert hoogtij. Deze confrontatie met zijn schaduwkant brengt bij de mens een visionaire bewustzijnsverschuiving teweeg, een transformatie naar een nieuwe epoque met een uitweg naar andere energieën."

Een ietwat hoogdravende tekst als kapstok voor een verzameling ballades, madrigalen, lamentaties,(contre) blasons en instrumentale muziek. In het licht van de apocalyps geeft de mens zich over aan wanhoop, liederlijk gedrag, zelfbeklag. Maar ook gevoelens van opstand, introspectie, vergiffenis en schoonheid steken ironisch genoeg de kop op. Het zijn deze thema's die in een reeks mini-hoofdstukjes de voorstelling stofferen : wereldlijk venijn / lof der lelijkheid / decadentie / destructie / lament / depressie / loutering / reveil / visioen / lof der lelijkheid. Politiek gekonkelfoes, akelige ziekten, schrik voor de toekomst, ... : het is van alle tijden en op deze manier wordt getracht om het hedendaagse publiek een spiegel voor te houden.

Geput wordt zowel uit Middeleeuwse als Renaissance-bronnen (Jacopo Da Bologna, Christobal de Morales, Clemens non Papa, Cipriano de Rore, Petrarca, Michelangelo), soms tekstueel bewerkt door
zangeres Els Van Laethem, als meer recent werk (Georges Brassens). Het luchtige "Blason du laid tétin" (een ironische lofzang op hangborsten) zorgt voor een grappige noot maar het zijn toch vooral de instrumentale composities van bandlid en multi-instrumentalist Jowan Merckx die de meeste indruk maken.

Het zal trouwens met de vrees voor de Apocalyps zo'n vaart wel niet lopen, want slechts een beperkt publiek daagde op voor deze voorstelling, die een klein beetje gebukt ging onder het "noch-vis-noch-vlees"-syndroom. De liefhebbers van klassieke madrigalen en het bijhorende instrumentarium kwamen slechts ten dele aan hun trekken. Zo komen terloops de bizar klinkende kromhoorn en de één-snarige tromba marina aan bod. Maar dan plots weer de overschakeling naar meer contemporaine instrumenten zoals de contrabas of de accordeon, om uit te komen bij Balkan-invloeden en te eindigen met een Frans chanson. Al bij al een verdienstelijk project, maar als de Apocalyps zich daadwerkelijk zou aankondigen, kies ik toch wellicht een andere soundtrack om me tijdens mijn laatste dagen te vergezellen.

Meer informatie over dit project alsmede de teksten van de gezongen liederen zijn via deze link te downloaden en het openingsnummer "O Ciecco Mondo" valt hier te beluisteren.

Geen opmerkingen: